Een
telmerk
kan op verschillende manieren aangebracht worden op hout.
Met krijt gaat het snel, maar het resultaat gaat snel verloren.
Heel simpel is ook het krassen van een merk, maar de zichtbaarheid van die
tekens is beperkt.
Zagen levert een duidelijker resultaat, maar deze manier is niet op alle
plaatsen even goed toepasbaar.
Wanneer de
houtbeitels
in de 17e eeuw gebruikt worden voor het merken,
dan bevallen deze
gehakte merken zo goed dat de andere
manieren bijna uitsterven.
Eén methode is nu nog niet genoemd: het snijden van merken.
Bij 'snijden' moeten we in dit geval niet denken aan het snijden van
bijvoorbeeld brood,
maar eerder aan
houtsnijwerk.
Eigenlijk gaat het hier om een vorm van het krassen van een merk,
maar dan met een
haalmesje. Dat is een strook ijzer waarvan het einde omgekruld is , aan één zijde geslepen.
Trekt je dit simpele stuk gereedschap over een
balk,
dan ontstaat er een
ondiepe halfronde gleuf. Zo kunnen niet alleen rechte strepen getrokken worden,
ook ronde vormen zijn geen probleem.
Ook andere
houtmerken
dan telmerken kunnen getrokken zijn.
Tekst: Jean Penders, 03-2006. Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders
